චන්ද්‍රගුප්ත මෞර්ය සිහසුනට පත්වීමට පෙර ඉන්දියාවේ දේශපාලන තත්ත්වය

චන්ද්‍රගුප්ත මෞර්ය සිහසුනට පත්වීමට පෙර ඉන්දියාවේ දේශපාලන තත්ත්වය පිළිබඳ කෙටි විස්තරයක් කරන්න.

• ක්‍රි. පූ. හයවැනි සියවසේදී හර්යංක පෙළපතට අයත් සේනිය සේනිය බිමිබිසාර මගධයේ නැගීම ඇරඹේ. රජු යටතේ
• හර්යංක පෙළපතට පසු මගධයේ පාලකයන් වන්නේ සිසුනාග පරපුරයි.
• සිසුනාග හා ඔහුගේ අනුප්‍රාප්තිකයෝ සියවසක් පමණ කාලයක් මගධය පාලනය කළහ.
• සිසුනාග වංශයෙන් බලය පැහැර ගැනීමට නන්දවරු සමත් විය.
• මෙලෙස බලය අල්ලා ගත් නන්ද රාජවංශයේ පළමු පාලකයා මහා පද්මනන්දය.
• මහා පද්මනන්ද රජු බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ උග්ගසේන නන්ද ලෙස හඳුන්වා ඇත.
• මහා බෝධි වංසයේ සඳහන් නන්ද පෙළපතේ රජුන් වන්නේ උග්ගසේන නන්ද, පණ්ඩුගනති නන්ද, භූතපාල නන්ද, රට්ඨපාල නන්ද, ගොවිසානක නන්ද, දස සිද්ධික නන්ද, කේවට්ට නන්ද හා ධන නන්දයි.
• මහා පද්මනන්ද පංචාල, කායි, හෛභය, කාලිංග, අශ්මක, කුරු, ඉක්ෂුවාක. තෙමථිර, සූර සේන, විති ගෝත්‍ර යන වංශ යටත් කරගෙන මගධයට ඈදාගත් බව පුරාණ ග්‍රන්ථවල සඳහන් වේ.
• මහාපද්ම නන්ද යටතේ මගධයේ බලය වින්ධ්‍යා පර්වතයෙන් දකුණු දිග ප්‍රදේශ කරා ද ව්‍යාප්ත වූ බවට තොරතුරු ඇත. ඛාරවේලගේ හථිගුම්පා ලිපියේ සඳහන් වන කාලිංගයේ වාරි කර්මාන්තයක් කර වූ මගධ පාලකයා මහා පද්මනන්ද ලෙස සැළකේ.
• ක්‍රි. පූ. 327 ඇලෙක්සැන්ඩර් වයඹදිග ඉන්දියාව ආක්‍රමණය කරන විට නැගෙනහිර ඉන්දියාවේ නන්දයන් යටතේ ප්‍රබල අධිරාජයක් ගොඩනැගී තිබිණි.
• ඒ වන විට නන්ද පෙළපතේ අවසාන පාලකයා වූ ධනනන්ද බලවත් සේනාවකින් සන්නද්ධ වීම නිසා ග්‍රීක ආක්‍රමණිකයන්ට රට අභ්‍යන්තරයට පිවිසීමට නොහැකි විය.
• ධනනන්ද යටතේ ප්‍රබල හමුදාවක් සිටි බව ග්‍රීක වාර්තාවල සඳහන් වේ. ඒ අනුව පාබල හමුදාව ලක්ෂ දෙකක් ඇත්හමුදාව 3000ක් අස්හමුදාව 20000ක් රථ හමුදාව 2000 ඔහු සතුව තිබී ඇත.
• ධනනන්ද රජු ජනතාවගෙන් අසාධාරණ ලෙස අධික බදු අය කළ අතර ධනය රැස් කර ගබා ගැනීමට විවිධ ක්‍රියාමාර්ග අනුගමනය කර ඇති බව.
• චන්ද්‍රගුප්ත මෞර්ය මගධයේ බලය අත්පත් කර ගැනීමෙන් නන්ද පෙළපතේ බලය අවසන් විය.