ටූට් රජු ලෙසින් ද හැඳින්වෙන ටූටන්කාමන් රජුගේ මරණය සැබවින්ම අභිරහසකින් වැසී ඇති අතර වසර ගණනාවක් පුරා බොහෝ පර්යේෂණ සහ විමර්ශනවලට ලක් විය.
ටූටන්කාමන් රජු පැරණි ඊජිප්තුවේ 18වැනි රාජවංශයේ පාරාවෝ කෙනෙකි. ඔහු තරුණ වියේදී සිහසුනට පත් වූ අතර දළ වශයෙන් ක්‍රිස්තු පූර්ව 1332 සිට ක්‍රිස්තු පූර්ව 1323 දක්වා වසර දහයක් පමණ පාලනය කළේය. 1922 දී හොවාර්ඩ් කාටර් විසින් සොයා ගන්නා ලද ඔහුගේ සොහොනෙහි නිධන් සහ කෞතුක වස්තු රාශියක් අඩංගු වූ අතර එය මෙතෙක් පැවති වඩාත් ප්‍රසිද්ධ පුරාවිද්‍යාත්මක සොයාගැනීම් වලින් එකකි.
ටුට් රජුගේ මරණයට නිශ්චිත හේතුව තවමත් නොදන්නා නමුත් න්‍යායන් කිහිපයක් තිබේ. එක් න්‍යායක් යෝජනා කරන්නේ කකුලක් කැඩී යාමෙන් ඇති වූ සංකූලතා නිසා ඔහු මිය ගිය බවයි. තවත් න්‍යායක් යෝජනා කරන්නේ බලය ලබා ගැනීම සඳහා ඔහුගේ උපදේශක අයේ විසින් හෝ ඔහුගේ භාර්යාවක් විසින් ඔහු ඝාතනය කර ඇති බවයි. තවත් න්‍යායක් යෝජනා කරන්නේ ඔහු චර්මච්ඡේදනය කිරීමෙන් පසු ආසාදනයකින් මිය ගිය බවයි.
2010 දී, විද්‍යාඥයින් කණ්ඩායමක් ටුට් රජුගේ මමියේ CT ස්කෑන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලද අතර, ඔහුගේ වම් පාදය ආසාදනය වී දරුණු ලෙස කැඩී ඇති බවත්, එය ඔහුගේ මරණයට හේතු වන්නට ඇති බවත් සොයා ගන්නා ලදී. පුරාණ ඊජිප්තුවේ බහුලව පැවති මැලේරියාව පිළිබඳ සාක්ෂි ද ඔවුන් සොයා ගත් අතර, එය ඔහුගේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය දුර්වල කර වෙනත් ආසාදනවලට ගොදුරු වීමට ඉඩ ඇති බව යෝජනා කළහ.
මෙම සොයාගැනීම් තිබියදීත්, ටුට් රජුගේ මරණයට නිශ්චිත හේතුව තවමත් අභිරහසක්ව පවතින අතර ඉදිරි වසර ගණනාව පුරාවට සමපේක්ෂණයට සහ විමර්ශනයට විෂය වනු ඇත.
නවීණ අධිකරණ වෛද්‍ය සහ වෛද්‍ය තාක්‍ෂණයන් ඔහුගේ මරණයට පෙර ටුට් රජුට පීඩා කළ හැකි දේ පිළිබඳ ඉඟි සපයන තොරතුරු කිහිපයක් ම අනාවරණය කර ගෙන ඇත. ඩීඑන්ඒ පරීක්ෂණ සහ පරිගණකගත ටොමොග්‍රැෆි (CT) පරීක්ෂණවලින් පෙනී ගියේ ඔහු මැලේරියාවෙන් පීඩා විඳිමින්, යටි පාදයක් කැඩී බිඳී ගොස් ඇති අතර, ඊජිප්තු රාජකීයයන් අතර බහුලව දක්නට ලැබෙන සංජානනය හා සම්බන්ධ සංජානනීය විකෘතිතාවලින් පෙළෙමින් සිට ඇති බවයි.
ස්විට්සර්ලන්ත මමී විශේෂඥ ෆ්‍රෑන්ක් රුහ්ලි 2014 දී සඳහන් කළේ ටුට් රජුගේ සොහොන සොයා ගැනීමෙන් පසු වසර කිහිපය තුළ බොහෝ පර්යේෂකයන්, විද්වතුන් සහ ආධුනික ඊජිප්තු විද්‍යාඥයින් අවසාන ටූටන් කාමන් රජු මරා දැමුවේ කවුරුන් විසින් ද කුමක් සඳහා ද යන්න පිළිබඳ න්‍යායන් ඉදිරිපත් කර ඇති බවයි. කෙසේ වෙතත්, මෙවැනි අදහස් සමග ඉදිරිපත් වූ තොරතුරු, අදහස් හා සාක්ෂි සෑම අවස්ථාවකදීම, ඓතිහාසික කුතුහලය සමග මුහු වූ රසවත් බවින් යුතු නමුත් බලගතු නොවේ. මේ නිසා ටූටන් කාමෙන් රජුගේ මරණය තවමත් නිශ්චිතව ම නොවිසඳුණු අභිරහස් ජාලයක පැටලී පවතී
2014 දී, බීබීසී රූපවාහිනී වාර්තා චිත්‍රපටයක නිෂ්පාදකයින් උපකල්පනය කළේ ටූට් අශ්ව රථයක ගමන් කරමින් සිටිය දී සිදු වූ අනතුරකින් ඔහුගේ කකුල් සහ ශ්‍රෝණිය කැඩී ගිය බවත්, ආසාදනයකට ලක් වූ බවත් සමහර විට ලේ විෂ වීමෙන් මරණයට පත් වූ බවත්ය. මෙම න්‍යායේ ආධාරකරුවන් සටහන් කරන්නේ ටූට් අශ්ව රථවල ගමන් කරන ආකාරය ඊජිප්තු සිතුවම්වල නිරූපණය කර ඇති අතර ඒ වන විටත් වම් පාදයේ විකෘතිතාවයකින් පීඩා විඳිමින් සිටි නිසා ඔහු වැටී කකුල කැඩී යාමට වැඩි ඉඩ ඇති බවයි.
එම න්‍යාය අලුත් හා පර්යේෂණයකට මුලක් සපයන කතාවක් සේ පෙනුන ද එවැන්නක් සිදුවූ බවට ප්‍රබල තොරතුරු වාර්තා නොවීය. කෙසේ නමුත් මේ පර්යේෂණවල වත්මන් අන්තය ද කුතුහලය හා බිය හා බැඳී පවතී. උදාහරණයක් වශයෙන් ඉහතින් සඳහන් කළ බ්‍රිතාන්‍ය රූපවාහිනී වැඩසටහනට සම්බන්ධ එක් ඊජිප්තු විද්‍යාඥයෙකුට අවසානයේ සිදු වූයේ කුමක් ද යන්න පිළිබඳව තවමත් සැකයක් ඇත.
ඊජිප්තුවේදියෙකු සහ ඊජිප්තු ගවේෂණ සංගමයේ හිටපු ප්‍රධානියෙකු වන ක්‍රිස්ටෝපර් නවුන්ටන් පවසන්නේ “ටූටන්කාමුන් මිය ගියේ කෙසේදැයි අපට දැනට දැනගත නොහැකි” බව යි. රජුගේ වම් පාදයේ කඳට සහ පැත්තට දරුණු හානියක් සිදුව ඇති බවට මමිය සාක්ෂියක් පෙන්වූ බවට BBC වාර්තා චිත්‍රපටය ආරම්භයේ දී ම සඳහන් කළ බව නවුන්ටන් පවසයි. චිත්‍රපට නිෂ්පාදකයින් හා ඊට සම්බන්ධ වූ පර්යේෂකයන් මෙවැනි අදහසක් ප්‍රකාශයට ඒ පිළිබඳ කළ විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ වාර්තා පාදක කරගනිමිනි. මෙවැනි තුවාලයක් සිදුවන්නට ඇත්තේ අශ්ව රථයක රෝදයක ගැටීමෙන් මිස රථයකින් වැටීමෙන් නොවන බව ද ඔවුන් වැඩිදුරටත් ප්‍රකාශ කර තිබේ. නමුත් ගැටළුව වන්නේ මෙම අස්ථි හානිය සිදු වූයේ රජු ජීවත්ව සිටිය දී ද, නැතහොත්
හොවාර්ඩ් කාටර් විසින් සොහොන්ගැබ සොයා ගැනීමෙන් පසු මමිය හැසිරවීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙ ද යන්න තවමත් අපැහැදිලිව පවතී.
