මෙය රුසියානු විප්ලවීය නායක වී. අයි.ලෙනින් ගේ ප්‍රකට ප්‍රකාශයකි. අධිරාජ්‍යවාදය සහ ධනවාදය අතර සම්බන්ධය විද්වතුන් සහ ඉතිහාසඥයින් අතර සංකීර්ණ හා විවාදාත්මක මාතෘකාවකි. අධිරාජ්‍යවාදය ධනවාදයේ සෘජු ප්‍රතිඵලයක් හෝ කූටප්‍රාප්තියක් යැයි ඇතැමුන් තර්ක කරන අතර තවත් සමහරු අධිරාජ්‍යවාදය දකින්නේ එහිම වෙනස් හේතු සහ ගතිකත්වයන් සහිත වෙනම සංසිද්ධියක් ලෙසය. මෙම මාතෘකාව පිළිබඳ විවිධ දෘෂ්ටිකෝණයන් පවතින අතර, ඒ පිිළිබඳව ඇති බහුවිධ දෘෂ්ටිකෝණ සහ අර්ථකථන සලකා බැලීම වැදගත් වේ. මේ පිළිබඳ එක් මතයක් වන්නේ අධිරාජ්‍යවාදය ධනවාදයට, විශේෂයෙන්ම එහි දියුණු අවධියට සමීපව බැඳී ඇති බවයි. මෙම මතයට අනුව, ධනේශ්වර ආර්ථිකයන් හිමි රටවල් තම වෙලඳපොලවල් තවදුරටත් පුළුල් කිරීමටත්, වෙනත් රටවල සම්පත් වෙත ප්‍රවේශ වීමටත්, ලාභ උපරිම කිරීමටත් උත්සාහ කරයි. මේ නිසා බොහෝ විචාරකයන් අධිරාජ්‍යවාදය යන්න දකින්නේ ධනේශ්වර රටවල් විසින්, එනම් විශේෂයෙන්ම දියුණු ආර්ථිකයන් ඇති රටවල්, සම්පත්, වෙළඳපල සහ ශ්‍රමය ලබා ගැනීම සඳහා අනෙකුත් ප්‍රදේශ හෝ රටවල් මත තම ආර්ථික හා දේශපාලන බලපෑම ව්‍යාප්ත කරන මාධ්‍යයක් ලෙස ය. මෙයට යටත් විජිතකරණය, ඈඳා ගැනීම, ආර්ථික ආධිපත්‍යය ආදී විවිධ අර්ථකතන තිබේ. මෙම මතයේ යෝජකයින් තර්ක කරන්නේ, ධනේශ්වර ආර්ථිකයන් හිමි බලගතු රටවල් ගෝලීය වශයෙන් තම ආර්ථික අවශ්‍යතා පුලුල් කිරීමට උත්සාහ කරන බැවින්, ස්වභාවිකවම ඔවුන් අධිරාජ්‍යවාදය කරා ගෙන යන බවයි. ඔවුන් තර්ක කරන්නේ අධිරාජ්‍යවාදය යනු ලාභ තිරසාරව පවත්වා ගැනීමටත් ආර්ථික ආධිපත්‍යය පවත්වා ගැනීමටත් ධනේශ්වර ගන්නා උත්සාහයේ ප්‍රතිඵලයක් බවයි. කෙසේ වෙතත්, අධිරාජ්‍යවාදය ධනවාදයෙන් වෙනම සංසිද්ධියක් ලෙස සලකන වෙනත් මතවාද ද තිබේ. සමහරු තර්ක කරන්නේ අධිරාජ්‍යවාදය තනිකරම ආර්ථික සලකා බැලීම්වලට වඩා භූ දේශපාලන එදිරිවාදිකම්, උපායමාර්ගික අවශ්‍යතා, ජාතිකවාදය සහ මතවාද වැනි සාධක මගින් මෙහෙයවනු ලබන බවයි. තවත් සමහරු, නූතන ධනවාදයේ මතුවීමට පෙර සිදු වූ පැරණි අධිරාජ්‍යයන් සහ පූර්ව ධනේශ්වර සමාජවල අධිරාජ්‍යවාදී භාවිතයන් වැනි අධිරාජ්‍යවාදයේ ඓතිහාසික උදාහරණ ඉස්මතු කරති. අධිරාජ්‍යවාදය සහ ධනවාදය අතර සම්බන්ධය පිළිබඳ විවිධ දෘෂ්ටිකෝණ පවතින අතර මාතෘකාව සංකීර්ණ සහ බහුවිධ බව සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය. ධනවාදය සහ අධිරාජ්‍යවාදය යම් යම් ආකාරවලින් එකිනෙකින් ඡේදනය වී බලපෑම් කළ හැකි අතර, ඒවා ඔවුන්ගේම අනන්‍ය ගතිකත්වයන් සහ ඓතිහාසික සන්දර්භයන් සහිත සංකල්ප වශයෙන් ද හැඳින්වේ. අධිරාජ්‍යවාදය සහ ධනවාදය අතර සම්බන්ධය විද්වතුන් සහ ඉතිහාසඥයින් අතර අඛණ්ඩ විවාදයේ සහ සාකච්ඡාවේ මාතෘකාවක් වන අතර, මෙම ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් විවිධ මතවාද ද පවතී. කෙසේ වුවත් ලෙනින් ගේ ඉහත ප්‍රකාශය අසත්‍යයක් වශයෙන් බැහැර කළ හැකි එකක් නොවේ.