ඉතාලි එක්සත් ව්‍යාපාරයේ අවස්ථා

ඉතාලිය එක්සත් කිරීමේ ව්‍යාපාරය Risorgimento ලෙස ද හැඳින්වේ. එය 19 වන සියවසේ යුරෝපයේ දේශපාලන හා සමාජ ව්‍යාපාරයක් විය. ඉතාලි අර්ධද්වීපයේ විවිධ ප්‍රාන්ත සහ භූමි ප්‍රදේශ ව්‍යවස්ථාපිත රාජාණ්ඩුවක් යටතේ තනි, ඒකාබද්ධ ජාතික රාජ්‍යයක් බවට ඒකාබද්ධ කිරීම එහි අරමුණ විය. ඉතාලි එක්සත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය දශක කිහිපයක් පුරා පැතිර ගිය අතර එය සැලකිය යුතු ප්‍රධාන අවස්ථා වලින් යුතු විය. එවැනි අවස්ථා අතර,

වියානා සම්මේලනය (1814-1815)- වියානා සම්මේලනය යනු යුරෝපයේ බල තුලනය නැවත ස්ථාපිත කිරීමේ අරමුණින් නැපෝලියන් බොනපාට්ගේ පරාජයෙන් පසුව පැවති යුරෝපීය බලවතුන්ගේ සමුළුවකි. වියානා කොන්ග්‍රසය ඉතාලියේ සිතියම නැවත සකස් කර පැරණි රාජාණ්ඩු බොහොමයක් ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කළ අතර, එය ස්වාධීනත්වය සහ එක්සත්කම අපේක්ෂා කළ ඉතාලි ජාතිකවාදීන් අතර අතෘප්තියට හේතුවක් විය.

1848 විප්ලව- 1848 වර්ෂය ඉතාලිය ඇතුළු යුරෝපය පුරා විප්ලව රැල්ලක් ඇති විය. විශාල දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණ හා ව්‍යවස්ථාපිත අයිතිවාසිකම් ඉල්ලමින් ද, විදේශීය පාලනයෙන් ස්වාධීනත්වය ඉල්ලා සිටිමින් ද විවිධ ඉතාලි ප්‍රාන්තවල විරෝධතා සහ මහජන පිබිදීම් පැන නැගුණි. මෙම විප්ලවයන් අවසානයේ ඔවුන්ගේ අරමුණු සාක්ෂාත් කර නොගත්තද, ඉතාලි එක්සත් කිරීම සඳහා වැඩෙමින් පැවත් ගම්‍යතාවයට දායක විය.

Giuseppe Mazzini ගේ නායකත්වය- Giuseppe Mazzini ඉතාලි ජාතිකවාදියෙකු සහ දේශපාලන ක්‍රියාකාරිකයෙකු වූ අතර ඔහු ඉතාලි එක්සත් කිරීමේ ව්‍යාපාරයේ ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය. ඔහු ඉතාලි ජාතිකවාදය සහ ස්වාධීනත්වය ප්‍රවර්ධනය කිරීම අරමුණු කරගත් තරුණ ඉතාලිය නම් රහස් සමාජය 1831 දී ආරම්භ කළේය. Mazzini ගේ ලේඛන සහ කථා බොහෝ ඉතාලි ජාතිකයින් එක්සත් කිරීමේ අරමුණට සම්බන්ධ වීමට හේතුවක් වූ අතර, ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් සඳහා සටන් කිරීමට පෙලඹීමක් ඇති විය.

සාඩීනියා රාජධානිය- සැවෝයි රාජවංශය විසින් පාලනය කරන ලද සාඩීනියා රාජධානිය, ඉතාලි එක්සත් කිරීමේ ව්‍යාපාරයේ ප්‍රමුඛ බලවේගයක් ලෙස මතු විය. දෙවන වික්ටර් එම්මානුවෙල් රජුගේ සහ ඔහුගේ අගමැති කවුන්ට් කැමිලෝ ඩි කැවෝර්ගේ නායකත්වය යටතේ, සාඩීනියා රාජධානිය සිය භූමි ප්‍රදේශය පුළුල් කිරීමට සහ ඉතාලි ඒකාබද්ධ කිරීම ප්‍රවර්ධනය කිරීමට රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සන්ධාන, ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ සහ හමුදා ව්‍යාපාර ආදිය හා බැඳුණු ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කළේය.

Expedition of the Thousand (1860)- The Expedition of the Thousand Redshirts යනු 1860 දී ඉතාලි ජාතිකවාදී Giuseppe Garibaldi විසින් මෙහෙයවන ලද හමුදා මෙහෙයුමකි. Garibaldi සහ ඔහුගේ ස්වේච්ඡා සේවකයන් විවිධ ප්‍රදේශ අල්ලා ගැනීම සහ ජනතා සහයෝගය දිනා ගැනීම උදෙසා ජෙනෝවා සිට සිසිලි දක්වා යාත්‍රා කර පසුව ඉතාලි අර්ධද්වීපය හරහා ගමන් කළහ. විශේෂයෙන්ම දකුණු ප්‍රදේශයන්හි ඉතාලිය එක්සත් කිරීමෙහිලා ගවේෂණ මෙහෙයුම සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය.
ඉතාලි රාජධානියේ ප්‍රකාශය (1861)- 1861 මාර්තු 17 වන දින, ඉතාලි රාජධානිය ටියුරින්හිදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර, එහි රජු ලෙස වික්ටර් එමානුවෙල් II පත් විය. සමහර ප්‍රදේශ තවමත් විදේශීය පාලනය යටතේ පවතින බැවින් එක්සත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණ නොවූවත්, ව්‍යවස්ථාපිත රාජාණ්ඩුවක් යටතේ එක්සත් ඉතාලි රාජ්‍යයක් පිහිටුවීම ප්‍රකාශනය සලකුණු කළේය. රෝමය අල්ලා ගැනීම (1870)- පාප් රාජ්‍යවල අගනුවර වන රෝමය, එය ප්‍රකාශ කිරීමෙන් පසුව අලුතින් පිහිටුවන ලද ඉතාලි රාජධානියේ පාලනයෙන් බැහැරව පැවතුනි. 1870 දී, ජෙනරාල් ආමන්ඩෝ ඩයස්ගේ නායකත්වයෙන් ඉතාලි හමුදා රෝමය අල්ලා ගත් අතර, ඉතාලි එක්සත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණ කර එය ඉතාලි රාජධානියේ අගනුවර බවට පත් කළහ. විවිධ දේශපාලන, සමාජීය සහ යුධමය වර්ධනයන් සම්බන්ධ වූ සංකීර්ණ සහ බහුවිධ ක්‍රියාවලියක් වූ ඉතාලි ඒකාබද්ධ ව්‍යාපාරයේ ප්‍රධාන අවස්ථා කිහිපයකි. මෙම ව්‍යාපාරය අවසානයේ 19 වන සියවසේ අගභාගයේදී එක්සත් ඉතාලි රාජ්‍යයක් පිහිටුවීමට හේතු වූ අතර, විවිධ රාජ්‍යයන් සහ ප්‍රදේශ එක් ජාතික රාජ්‍යයක් බවට ගෙන එයි.

Share with Student