අගමැති තනතුර (ඉතිහාසය හා වර්ධනය)

අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයේ ආරම්භය සහ ඓතිහාසික වර්ධනය නවීන පාර්ලිමේන්තු ආණ්ඩු ක්‍රමවල විකාශනය දක්වා අතීතයට දිව යයි. රජයේ ප්‍රධානියා ලෙස අග්‍රාමාත්‍යවරයෙකුගේ සංකල්පය එක්සත් රාජධානියේ මුල් බැස ඇති අතර එය ලොව පුරා බොහෝ රටවල් විසින් පිළිගෙන ඇත.

සම්භවය: අගමැති පදවියේ ආරම්භය බ්‍රිතාන්‍ය පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමයේ මුල් කාලය දක්වා දිව යයි. බ්‍රිතාන්‍ය ඉතිහාසයේ නූතන යුගයේ මුල් යුගයේ දී රජතුමාට සැලකිය යුතු බලයක් හිමි වූ නමුත් ක්‍රමක්‍රමයෙන් රාජාණ්ඩුවේ බලතල සීමා වී පාර්ලිමේන්තුවේ බලපෑම වැඩි වූ අවස්ථාවේ එරටින් අගමැති භූමිකාව මතු විය. 1721 සිට 1742 දක්වා සේවය කළ ශ්‍රීමත් රොබට්‍ වෝල්පෝල් පළමු තථ්‍ය[1] අගමැති ලෙස පුළුල් ලෙස සැලකීමත් සමඟ “අගමැති” යන යෙදුම ප්‍රථම වරට බ්‍රිතාන්‍යයේ භාවිතා කරන ලදී. පසු කාලයේ ක්‍රමයෙන් මෙම තනතුර රජයේ බලවත්ම තනතුර බවට පත් විය.

වර්ධනය: කාලයාගේ ඇවෑමෙන්, අගමැති ධුරයේ බලතල ද වර්ධනය විය. 19 වැනි සියවසේ දී බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ ව්‍යාප්තියත් හා දේශපාලන පක්ෂවල නැගීමත් සමඟ අගමැති භූමිකාව වඩාත් විධිමත් විය. එකල  පත් වූ අගමැතිවරුන්ට වැඩි බලතල ලැබුණු අතර තවදුරටත් ඔවුන් රජයේ ප්‍රධානියා බව තහවුරු වන්නට විය. එසේ වූයේ හෙතෙම රජයේ විධායක ශාඛාව මෙහෙයවීම, ප්‍රතිපත්ති සැකසීම සහ රට වෙනුවෙන් තීරණ ගැනීම යන වගකීම් දැරූ බැවිනි. මේ කාලයේ විශේෂයෙන්ම බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ කොටස් වශයෙන් පැවතියා වූ හෝ   බ්‍රිතාන්‍යය සමග ඓතිහාසික සම්බන්ධයන් තිබූ වෙනත් රටවල් විසින් ද බ්‍රිතාන්‍යයේ මෙම අගමැති සංකල්පය ක්‍රමයෙන් අනුගමනය කරන ලදී. කැනඩාව, ඔස්ට්‍රේලියාව, නවසීලන්තය සහ ඉන්දියාව සහ ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු බොහෝ රටවල් නිදහස හෝ ස්වයං පාලනයක් ලබා ගන්නා විට බ්‍රිතාන්‍ය පන්නයේ පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමය අනුව යන්නටත් අගමැති ධූරය ඇතිකර පවත්වාගෙන යන්නටත් විය. මෙම රටවල විධායක ක්‍රමය මෙහෙයවීමේ වගකීම සහ ජාතික හා ජාත්‍යන්තර මට්ටමින් රට නියෝජනය කිරීමේ වගකීම දරන රජයේ ප්‍රධානියා බවට පත්වූයේ අගමැතිවරයාය. 20 වන සහ 21 වන ශතවර්ෂ වලදී, වෙනස් වන දේශපාලන හා සමාජ දර්ශනවලට ප්‍රතිචාර වශයෙන් අගමැති භූමිකාව අඛණ්ඩව තවදුරටත් විකාශනය විය. බොහෝ රටවල අගමැතිවරුන් වඩාත් බලවත් හා බලගතු පුද්ගලයන් බවට පත්ව ඇති අතර, එකී තනතුරට වැඩි වගකීම් සහ අධිකාරීත්වය ද ලබා දී ඇත. කෙසේ වෙතත්, අග්‍රාමාත්‍යවරයාගේ නිශ්චිත බලතල සහ කාර්යයන් ඒ ඒ රටවල දේශපාලන ක්‍රමය සහ ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධාන අනුව වෙනස් විය හැකි බව ද අප අමතක නොකළ යුතු ය. අවසාන වශයෙන්, අගමැති ධුරයේ ආයතනය එක්සත් රාජධානියේ ආරම්භ වූ අතර පාර්ලිමේන්තු ආණ්ඩු ක්‍රම පරිණාමය වීමත් සමඟ කාලයත් සමඟ වර්ධනය විය. එය ලොව පුරා වෙනත් බොහෝ රටවල් විසින් සම්මත කර ඇති අතර එය නූතන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලනයේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් බවට පත්ව ඇත. වෙනස්වන දේශපාලන ගතිකත්වයට සහ සමාජ අවශ්‍යතාවලට ප්‍රතිචාර වශයෙන් අගමැතිවරයාගේ භූමිකාව අඛණ්ඩව තවදුරටත් විකාශනය වේ.

[1] සැබැවින් ම දක්නට සිටින

Share with Student

ස්තුතියි. ඔබ මම PDF එක මිල දී ගැනීමට අපේක්ෂා කරන්නේ නම් පහත සටහන ද කියවන්න.

මෙම PDF එක කොටස් දෙකකින් යුත් වේ

  • අ-න අක්ෂරය දක්වා පළමු කොටස
  • ප-හ අක්ෂරය දක්වා දෙවන කොටස

වශයෙනි. මෙහි වර්ෂ ගණනාවක යුරෝපා ඉතිහාසයට අදාළ වචන අර්ථ දක්වා තිබේ.

මෙහි විශේෂත්වය වන්නේ දැනට මෙම පද්ධතියට ඇතුළත් කර ඇති තොරතුරු කාලීනව යාවත්කාලීන කිරීමේ හැකියාව තිබීමත්, හා ඒ සඳහා පරිශිලකයාට යළි යළිත් මුදලක් වැය නොවීමත් ය. එය ඉතා වාසිදායක තත්ත්වයකි.

අනෙක් කරුණ නම් මේ ක්‍රමය යටතේ පරිශීලකයාට සිංහල අකුරු type කිරීමේ අවශ්‍යතාවක් ද ඇති නොවේ.

මෙම Smart PDF කොටස් දෙකේ මිල පහත දැක්වේ.

  • පළමු කොටස-රු. 800.00 යි. 2023 අප්‍රේල් 26 නිකුත් කෙරෙයි.
  • දෙවන කොටස රු.700.00යි. 2023 මැයි 20 නිකුත් කෙරේ.

කොටස් දෙකම මිල දී ගන්නා විට 1200.00යි. නමුත් එකවර ගෙවිය යුතු නොවේ. දෙවැනි කොටස නිකුත් වූ පසු එම කොටස සඳහා ගෙවීම් කළ හැකි අතර, පළමු කොටස මිල දී ගත් අයෙක් දෙවැනි කොටස මිලදී ගන්නා විට ගෙවියයුතු වන්නේ රු. 400.00ක් පමණි.

මෙය දැවැන්ත තාක්ෂණ පෙරලියක් නොවේ. සාමාන්‍ය තාක්ෂණ භාවිතයක් පමණි. නමුත් අපගේ අවධානය යොමු වූයේ පරිශීලකයන්ගේ තාක්ෂණ භාවිතය හා හැකියාවන් වෙත ය. මේ ක්‍රමය ඉතා සරළ වන නිසා තාක්ෂණ දැනුම අතින් ඉතා අඩු අයෙකුට වුව ද පහසුවෙන් භාවිත කළ හැකි වේ.

ඔබ මෙම කෘති මිල දී ගන්නේ නම් පහත සබැඳිය මත click කර, ඔබගේ ඉල්ලීම අපට whatsapp කරන්න.

ස්තුතියි.

මෙතැනින් පිවිස අපට Whatsapp පණිවිඩය ලබා දෙන්න