 |
මැසිඩෝනියේ III ඇලෙක්සැන්ඩර් ලෙස ද හැඳින්වෙන මහා ඇලෙක්සැන්ඩර්, ක්‍රි.පූ. 4 වැනි සියවසේ ජීවත් වූ මැසිඩෝනියාවේ කීර්තිමත් හමුදාපතිවරයා සහ රජු ය. ඇලෙක්සැන්ඩර් උපත ලැබුවේ ක්‍රි.පූ. 356 දී උතුරු ග්‍රීසියේ පිහිටි මැසිඩෝන් රාජධානියේ අගනුවර වූ පෙලාහි ය. ඔහු මැසිඩෝනයේ දෙවන පිලිප් රජුගේ පුත්‍රයා වූ අතර දාර්ශනික ඇරිස්ටෝටල්ගේ ගුරුහරුකම් යටතේ සම්භාව්‍ය අධ්‍යාපනයක් ලැබීය. ක්‍රිස්තු පූර්ව 336 දී, එනම් ඇලෙක්සැන්ඩර්ට වයස අවුරුදු 20 දී මැසිඩෝනයේ සිංහාසනයට පත් විය. ඇලෙක්සැන්ඩර්ගේ වඩාත්ම ප්‍රසිද්ධ ජයග්‍රහණය වූයේ පර්සියානු අධිරාජ්‍යය යටත් කර ගැනීම අරමුණු කරගත් හෙලනික් ලීගය ලෙස හැඳින්වූ ඔහුගේ හමුදා ව්‍යාපාරයයි. ක්‍රිස්තු පූර්ව 334දී, මැසිඩෝනියානු සොල්දාදුවන්ගෙන් යුත් කුඩා හමුදාවක් සමඟ සුළු ආසියාවට ඇතුළු වීමෙන් ඔහු සිය මෙහෙයුම දියත් කළේය. ඇලෙක්සැන්ඩර්ගේ නායකත්වය යටතේ හෙලනික් ලීගය ඊජිප්තුව, පර්සියාව ඇතුළු විශාල භූමි ප්‍රදේශ සහ මධ්‍යම ආසියාවේ සහ ඉන්දියාවේ සමහර ප්‍රදේශ යටත් කර ගනිමින් මධ්‍යධරණී මුහුදේ සිට ඉන්දු ගඟ දක්වා විහිදුණු අධිරාජ්‍යයක් නිර්මාණය කළේය. ඔහුගේ හමුදා ජයග්‍රහණවලට අමතරව, ඇලෙක්සැන්ඩර් නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළ අතර ඔහුගේ අධිරාජ්‍යය පුරා ග්‍රීක සංස්කෘතිය සහ භාෂාව ව්‍යාප්ත කිරීමට කටයුතු කළේය. එය හෙලනිකරණය ලෙස හැඳින්වේ. ඔහු මැසිඩෝනියානු, ග්‍රීක, පර්සියානු සහ වෙනත් සංස්කෘතීන් මිශ්‍ර කිරීම දිරිමත් කළ අතර විවිධ ප්‍රදේශ හරහා අදහස්, කලාව සහ දැනුම හුවමාරු කර ගැනීම ආරම්භ කළේය. අවාසනාවකට ඇලෙක්සැන්ඩර්ගේ ජයග්‍රහණ සහ ව්‍යාපාර බොහෝ පැරණි නගර විනාශ කිරීමට සහ ගණන් කළ නොහැකි තරම් ජීවිත අහිමි වීමට හේතුවක් විය. ඔහුගේ හමුදා ව්‍යාපාර බොහෝ විට ම්ලේච්ඡත්වය සහ ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් යුතු විය. කෙසේ වෙතත් අවසානයේ දිගුකාලීන යුධ ව්‍යාපාර සහ නිරන්තර යුද්ධයෙන් වෙහෙසට පත් වූ ඔහුගේම හමුදාවන්ගෙන් ඔහුට ප්‍රතිරෝධයක් එල්ල විය. මේ නිසා ඉන්දියානු භූමිය තුළ සිදුකරමින් සිටි යුධ ව්‍යාපාර අතරමග නතර කර යළි හැරී ඒමට ඔහුට සිදු විය. ඒ පැමිණෙන අතර ඇලෙක්සැන්ඩර්ගේ මරණය සිදු වූයෙන් ක්‍රිස්තු පූර්ව 323දී ඇලෙක්සැන්ඩර්ගේ පාලන සමය හදිසියේ අවසන් විය, ඔහු වයස අවුරුදු 32දී බැබිලෝනියේදී මිය යන විට, සටනේදී ඇති වූ තුවාල නිසා ඇති වූ සංකූලතා නිසාත් උණ රෝගයක් නිසාත් අසාධ්‍ය තත්ත්වයේ පසුවිය. ඔහුගේ කෙටි ආයු කාලය තුළ වුව ද, ඇලෙක්සැන්ඩර්ගේ උරුමය ලෝක ඉතිහාසයට ගැඹුරු සහ කල්පවත්නා බලපෑමක් ඇති කර ඇත. ඔහුගේ යුධ උපාය මාර්ග, නායකත්ව ගුණාංග සහ සංස්කෘතික බලපෑම අද දක්වාම අධ්‍යයනය කර අගය කරනු ලැබේ. මහා ඇලෙක්සැන්ඩර් ඉතිහාසයේ විශිෂ්ඨතම හමුදාපතිවරයෙකු ලෙස සිහිපත් කරනු ලබන අතර ඔහුගේ ජයග්‍රහණ පුරාණ ලෝකය මත නොමැකෙන සලකුණක් තැබීය.
 |